(PLO)- 5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Hoa Kỳ tăng 10,3% so với cùng kỳ, nhưng nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ từ thị trường này tăng gần 52%.
Ngày 24-6, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFORES) cùng tổ chức toạ đàm Thương mại gỗ và sản phẩm gỗ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Việt Nam tiêu thụ nhiều gỗ từ Hoa Kỳ
Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký VIFORES, cho biết năm 2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 16,28 tỉ USD. Ở chiều nhập khẩu, năm 2024, chúng ta chi 2,8 tỉ USD để nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ từ các nước.
Tiếp tục chia sẻ, Phó chủ tịch VIFORES cho hay ngoài xuất khẩu, Việt Nam cũng là nước tiêu thụ nhiều gỗ từ Hoa Kỳ. Cụ thể, năm 2024, Việt Nam xuất khẩu trên dưới 9 tỉ USD gỗ và các sản phẩm gỗ sang thị trường này thì ở chiều nhập khẩu, chúng ta nhập hơn 316 triệu USD gỗ và sản phẩm gỗ từ Hoa Kỳ vào Việt Nam.

“Con số 316 triệu USD này có thể là ít, nhưng so với bình diện toàn thế giới, Việt Nam vẫn là nước tiêu thụ nhiều gỗ và sản phẩm gỗ từ Hoa Kỳ… Sau khi có đề nghị của Bộ NN&MT và VIFORES, Chính phủ đã quyết định đưa thuế nhập khẩu đồ gỗ nội ngoại thất từ Hoa Kỳ từ mức 15-25% về 0%” – ông Hoài nói.
Ông Hoài tiếp tục cho biết trong chuyến công tác của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy mà ông có dịp tham gia, gặp các đối tác lâm nghiệp của Hoa Kỳ, Việt Nam cũng cam kết sẽ tăng nhập gỗ nguyên liệu từ Hoa Kỳ để góp phần cân bằng hơn cán cân thương mại.
Về thương mại gỗ với Trung Quốc, theo ông Hoài, mỗi năm, Việt Nam nhập từ Trung Quốc khoảng 800 triệu USD gỗ và sản phẩm gỗ, chủ yếu là ván công nghiệp, gỗ lạng, nhưng Việt Nam cũng xuất khẩu vào Trung Quốc đến hơn 2,1 tỉ USD.
“Chúng ta vẫn xuất siêu gỗ và sản phẩm gỗ vào thị trường Trung Quốc, chứ không phải nhập nhiều để lấy xuất xứ Việt Nam và gian lận xuất đi Hoa Kỳ, hoặc cho doanh nghiệp của nước thứ ba nào đó biến Việt Nam thành bãi đáp để xuất khẩu sản phẩm gỗ vào Hoa Kỳ để lẩn tránh thuế” – ông Hoài nhấn mạnh.
Đồng thời, ông cho biết trong các cuộc điều tra, đặc biệt là cuộc điều tra về tủ bếp, gỗ dán, các đoàn kiểm toán, thanh tra của Hoa Kỳ để đến ngẫu nhiên một số doanh nghiệp Việt Nam nhưng không phát hiện ra bằng chứng về việc sản phẩm của nước thứ ba chuyển tải qua Việt Nam để xuất khẩu đi Hoa Kỳ nhằm tránh thuế. Do vậy họ mới quyết định đình chỉ điều tra về lẩn tránh thuế.
Cần tăng cường thông tin để các quốc gia hiểu đúng về ngành gỗ Việt Nam
Ông Trần Lê Huy, đại diện nhóm nghiên cứu của các hiệp hội gỗ, cho biết 5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Hoa Kỳ đạt 3,7 tỉ USD (tăng 10,3% so với cùng kỳ), chiếm 55% tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ. Kim ngạch nhập khẩu từ thị trường này đạt 176 triệu USD, tăng gần 52% so với cùng kỳ.

Từ thị trường Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 700 triệu USD, giảm mạnh tới gần 30% so với cùng kỳ. Trong khi đó, chúng ta nhập khẩu 511 triệu USD gỗ và sản phẩm gỗ từ thị trường này…
Liên quan đến câu hỏi ngành gỗ Việt Nam cần làm gì để giảm rủi ro trong quá trình xuất nhập khẩu?, ông Huy cho rằng Việt Nam cần đàm phán thương mại để giảm rủi ro thuế, cải thiện minh bạch chuỗi cung ứng. Đồng thời cần nghiên cứu, đánh giá rủi ro thuế quan, hỗ trợ doanh nghiệp có giải pháp ứng từng chuỗi cung ứng, từng ngành hàng gỗ.
“Phía các doanh nghiệp, hiệp hội hàng gỗ cần hợp tác trong chuỗi cung ứng, tập trung hỗ trợ phát triển thương mại điện tử, tiếp cận các thị trường mới, tăng khả năng cạnh tranh trong chuỗi cung…”, ông Huy nhấn mạnh.
Ông Tô Xuân Phúc, Giám đốc điều hành Chương trình Chính sách thương mại tài chính lâm nghiệp, Tổ chức Forest Trends, cho rằng còn một số quan niệm chưa chuẩn xác về ngành gỗ Việt Nam.
Ví dụ quan niệm Việt Nam nhập khẩu gỗ rủi ro để chế biến xuất khẩu vào các thị trường lớn, nhưng thực tế hầu hết nhập khẩu phục vụ thị trường nội địa; lượng nhập khẩu giảm đáng kể trong những năm qua.
“Trong bối cảnh nhiều biến động như hiện nay, chúng ta cần phải chủ động cung cấp thông tin, tăng cường đối thoại, trao đổi thông tin với thị trường xuất khẩu và các thị trường khác để họ hiểu đúng về ngành gỗ trong nước. Các hiệp hội ngành gỗ cân nhắc khả năng tham gia trực tiếp vào làm thành viên các hiệp hội gỗ quốc tế” – ông Phúc nêu giải pháp.
Ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, cho biết chính phủ Việt Nam đang nỗ lực hết sức để đàm phán với Hoa Kỳ, đảm bảo lợi ích tốt nhất cho Việt Nam và cộng đồng doanh nghiệp. Với các doanh nghiệp ngành gỗ, các cơ quan quản lý nhà nước cũng đang tích cực cung cấp thông tin và phối hợp với các cơ quan phía Hoa Kỳ liên quan các vụ việc điều tra, phòng vệ thương mại.
Ngành đang phối hợp với các đơn vị để sớm ban hành các thông tư mới liên quan đến: phân loại doanh nghiệp, truy xuất nguồn gốc lâm sản, phân vùng địa lý… Tất cả những quy định này dự kiến sẽ được ban hành ngay trong tháng này.
“Việt Nam là một quốc gia nhiệt đới nhưng đã đóng cửa rừng tự nhiên, không sử dụng nguyên liệu gỗ từ rừng tự nhiên cho xuất khẩu và hoàn toàn minh bạch trong chuỗi cung ứng, hệ thống hợp pháp. Ngành gỗ Việt Nam đã ký kết và thực thi các cam kết với các thị trường lớn, đồng thời có kế hoạch hành động cụ thể” – ông Bảo chia sẻ.