Sau sắp xếp đơn vị hành chính, số lượng tên đường giống nhau ở TP HCM gia tăng gây khó khăn trong quản lý hành chính, nhầm lẫn, định vị, hoạt động kinh tế.
Thông tin được ông Nguyễn Minh Nhựt, Phó ban Văn hóa – Xã hội, HĐND TP HCM, đưa ra tại hội nghị đánh giá tình hình thực hiện Nghị định 91 của Chính phủ liên quan đặt, đổi tên đường, phố và công trình công cộng, chiều 10/7.
Theo ông Nhựt, sau khi sáp nhập phường xã và TP HCM với Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu đã xảy tình trạng trùng tên đường nhưng xã phường, xã liền kề. Dẫn chứng là đường Nguyễn Văn Trỗi đều có ở quận Phú Nhuận, quận 3 cũ và ở phường Dĩ An (Bình Dương cũ); đường Lê Lợi xuất hiện ở phường Sài Gòn, phường Thủ Dầu Một và phường Bà Rịa. Việc này có thể gây nhầm lẫn, ảnh hưởng hệ thống logistics, điều hành giao thông, cấp cứu, chữa cháy…
Đường Nguyễn Văn Trỗi có ở TP HCM (quận 3 và Phú Nhuận cũ) và phường Dĩ An (Bình Dương cũ). Ảnh: Mạnh Tùng
Ông Nhựt nêu ba nguyên nhân dẫn đến tình trạng trùng tên đường gia tăng sau ngày 1/7: lịch sử đặt tên đường riêng lẻ, không có điều phối liên tỉnh; đồng bộ GIS (hệ thống thông tin địa lý); quá trình sáp nhập nhanh, khối lượng tên đường lớn, chưa kịp rà soát, thống kê và quy hoạch đặt tên mới toàn diện.
PGS-TS Hà Minh Hồng, Hội khoa học lịch sử TP HCM, thống kê trong giai đoạn 2019-2020 thành phố có 311 đường trùng lặp tên với 132 tên gọi. Sau sáp nhập số lượng trùng tên đường dự báo tăng lên khi mở rộng địa giới hành chính. Nhiều đường cùng tên nằm cùng một phường hoặc nằm ở hai phường cạnh nhau sau sáp nhập ảnh hưởng người dân.
“Như hai đường cùng tên Hoa Lan giao nhau ở phường Cầu Kiệu mới, người dân phải tự đặt thêm tên là Hoa Lan lớn và Hoa Lan bé để phân biệt”, ông Hồng nói.
Về giải pháp khắc phục, ông Nguyễn Minh Nhựt cho rằng thành phố rà soát, lập danh mục các tuyến trùng tên; bổ sung yếu tố định danh địa lý thay vì đổi tên. Điển hình sau khi sáp nhập với Hà Tây năm 2008, Hà Nội từng đặt thêm phường ngắn sau tên trùng lặp như đường Nguyễn Trãi (Hà Đông) và Nguyễn Trãi (Thanh Xuân).
Việc tổ chức đổi tên cần theo lộ trình, có sự đồng thuận và kết hợp chỉnh trang đô thị. Chính quyền cũng có thể áp dụng cách làm của New York (Mỹ) như đặt tên đường kết hợp số thứ tự và tên địa danh, đồng thời bổ sung tên khu vực trong hệ thống địa chỉ.
PGS-TS Hà Minh Hồng đề xuất nên lập tổ công tác khảo sát số lượng tuyến đường trùng tên theo ba bước: tổng hợp dữ liệu tên đường từ Sở Xây dựng ba khu vực TP HCM, Bình Dương và Bà Rịa- Vũng Tàu (cũ); lập danh mục toàn bộ tên đường, phân tích trùng lặp bằng phần mềm quản lý hệ thống GIS; phân loại theo khu vực, phường/xã, mục đích đặt tên ban đầu, thời điểm đặt tên.
Sau đó thành phố thực hiện đổi tên đường trùng lặp một cách đồng bộ, khoa học dựa trên ngân hàng tên đường. “Có thể đặt tên đường bổ sung như Nguyễn Văn Linh – Khu Đông, Nguyễn Văn Linh – Khu Tây hoặc thêm số sau tên bị trùng để phân biệt tạo thuận lợi cho người dân”, ông Hồng nói.
PGS-TS Hà Minh Hồng phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Đình Văn
Sau sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa Vũng Tàu, TP HCM mới trở thành đô thị lớn nhất nước với quy mô diện tích hơn 6.700 km 2, dân số 14,6 triệu người. Cơ cấu hành chính của thành phố còn 168 phường, xã và đặc khu.
20 năm qua, thành phố đặt tên đường cho 643 tuyến và công trình công cộng. Trong ngân hàng tên đường có 1.375 tên đến nay vẫn còn 755 tên chưa sử dụng. Tên đường đưa vào ngân hàng này dựa trên danh nhân, địa danh, sự kiện lịch sử, phong trào cách mạng và di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh.
Theo Nghị định 91, HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có thẩm quyền quyết định đặt tên, đổi tên đường, phố, công trình công cộng có quy mô lớn, có ý nghĩa quan trọng.
UBND cấp tỉnh có nhiệm vụ lập Hội đồng tư vấn về đặt tên, đổi tên đường, phố và công trình công cộng, giúp nghiên cứu xác lập ngân hàng tên; lên danh mục tên các đường, phố và công trình công cộng cần đặt hoặc đổi tên; lấy ý kiến cơ quan chuyên môn, tổ chức đoàn thể, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam…
Đình Văn