Bộ Tư lệnh Bắc Mỹ triển khai 700 lính thủy đánh bộ đến Los Angeles hỗ trợ các đặc vụ liên bang, động thái vấp phải sự chỉ trích từ Thống đốc California.
Khoảng 700 lính thủy đánh bộ sẽ phối hợp chặt chẽ với lực lượng Vệ binh Quốc gia đã được triển khai đến thành phố Los Angeles, bang California để bảo vệ nhân sự và tài sản liên bang, Bộ Tư lệnh Bắc Mỹ (NORTHCOM) ngày 9/6 thông báo.
NORTHCOM lưu ý rằng thủy quân lục chiến “đã trải qua huấn luyện về hạ nhiệt leo thang, kiểm soát đám đông và các quy tắc sử dụng vũ lực”.
Tổng thống Mỹ có thể điều động thủy quân lục chiến theo một số điều khoản trong luật hoặc quyền của tổng tư lệnh. Vì ông Trump hiện không viện dẫn Đạo luật Chống nổi dậy, lực lượng thủy quân lục chiến không được phép thực hiện các nhiệm vụ cảnh sát như giải tán đám đông, bắt giữ người dân, hoặc truy quét, chỉ được phép bảo vệ nhân sự và tài sản liên bang.

Cảnh sát đứng gác trên một tuyến đường ở trung tâm Los Angeles, bang California ngày 9/6. Ảnh: AFP
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho biết việc triển khai thủy quân lục chiến là do những mối đe dọa nhằm vào đặc vụ hành pháp và các tòa nhà liên bang ngày càng tăng. Các đơn vị được huy động từ căn cứ thủy quân lục chiến Pendleton, phía nam Los Angeles. Đây là một trong những căn cứ lớn nhất của lực lượng này, với khoảng 42.000 lính tại ngũ, chưa kể lực lượng dự bị.
Thống đốc California Gavin Newsom chỉ trích động thái là “điên rồ”.
“Thủy quân lục chiến Mỹ đã phục vụ một cách cao cả qua nhiều cuộc chiến để bảo vệ nền dân chủ. Lực lượng này không nên được triển khai trên đất Mỹ để đối phó người dân của họ, chỉ vì ý tưởng điên rồ của một Tổng thống chuyên quyền. Điều này là phản lại các giá trị của Mỹ”, ông Newsom viết trên X.
Trước đó, Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên ở Nhà Trắng rằng nếu ông là “trùm biên giới” Tom Homan, ông sẽ phát lệnh bắt Thống đốc Newsom. “Tôi sẽ làm vậy nếu tôi là Tom. Tôi nghĩ điều đó sẽ rất tuyệt”, ông Trump nói.
Khi được hỏi Thống đốc Newsom đã phạm tội gì, ông Trump trả lời: “Tôi nghĩ tội lớn nhất của ông ấy là giữ chức Thống đốc, vì ông ấy làm điều đó rất tệ”.
Tuyên bố được ông Trump đưa ra dù Homan khẳng định “không ai bàn đến việc bắt Thống đốc Newsom” và luật pháp Mỹ cũng cấm điều này.
Ông Newsom lập tức chỉ trích ông Trump sau phát biểu trên. “Tổng thống Mỹ vừa kêu gọi bắt một Thống đốc đương nhiệm”, ông viết trên Instagram. “Đây là điều tôi đã hy vọng sẽ không bao giờ xảy ra ở Mỹ”. Ông thêm rằng đây là một “bước đi sai lầm” có thể dẫn tới “sự chuyên quyền”.

Xe của Cảnh sát Tuần tra Cao tốc California bị người biểu tình ném gạch đá ở trung tâm Los Angeles hôm 8/6. Ảnh: AP
Căng thẳng ở Los Angeles nổ ra ngày 6/6, khi người biểu tình đụng độ với các đặc vụ Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) đang tiến hành cuộc đột kích để truy quét người nhập cư trên khắp thành phố. Đặc vụ ICE bịt mặt và mang vũ khí đã xông vào nơi làm việc tại nhiều khu vực khác nhau ở Los Angeles, khiến nhiều người phẫn nộ.
Tổng thống Donald Trump ngày 7/6 cho rằng tình hình tại thành phố đang mất kiểm soát, lệnh triển khai 2.000 lính Vệ binh Quốc gia để xử lý biểu tình. Đây là lần đầu tiên một Tổng thống Mỹ triển khai Vệ binh Quốc gia mà không có sự đồng ý hoặc yêu cầu từ chính quyền cấp bang kể từ năm 1965.
Thống đốc Newsom chỉ trích quyết định và đã gửi công văn tới Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, đề nghị bãi lệnh và trả lại quyền kiểm soát cho California. Tổng chưởng lý bang California Rob Bonta ngày 9/6 cho biết văn phòng của ông đã đệ đơn kiện Tổng thống Trump và Bộ trưởng Hegseth về động thái này.
Các cuộc biểu tình vẫn tiếp diễn ở Los Angeles ngày 9/6. Hàng trăm người tập trung bên ngoài một trung tâm tạm giam ở trung tâm thành phố và một địa điểm khác. Họ mang các biểu ngữ chỉ trích chính quyền Tổng thống Trump, trong khi lực lượng hành pháp hiện diện dày đặc.
Như Tâm (Theo Reuters, The Hill)