Mua bán từ 2 chỉ vàng phải chuyển khoản: Hợp lý nhưng…

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến về dự thảo sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ liên quan đến quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Một điểm mới đáng chú ý trong dự thảo nghị định là cơ quan soạn thảo bổ sung quy định liên quan đến thanh toán khi mua bán vàng.

Doanh nghiệp liên kết ngân hàng để đảm bảo giao dịch thông suốt

Cụ thể, các giao dịch mua bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên bắt buộc phải thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và của doanh nghiệp kinh doanh vàng, tại ngân hàng thương mại hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Với giá vàng miếng SJC hiện nay gần 12 triệu đồng/chỉ, chỉ cần mua từ 2 chỉ trở lên là giao dịch sẽ phải chuyển khoản.

Nhiều ý kiến cho rằng, việc quy định giao dịch mua vàng từ 20 triệu đồng trở lên phải thực hiện qua chuyển khoản là một đề xuất hợp lý và phù hợp với xu thế hiện đại hóa thanh toán, giảm dần việc sử dụng tiền mặt.

Quy định này sẽ góp phần nâng cao tính minh bạch, tăng khả năng kiểm soát dòng tiền và đảm bảo an toàn cho cả người mua lẫn người bán. Đồng thời, thanh toán qua tài khoản cũng giúp người dân lưu lại lịch sử giao dịch, dễ dàng tra cứu và có cơ sở khi cần đối chiếu, khiếu nại.

PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên cao cấp Trường Đại học Kinh tế TPHCM, nhận xét dự thảo Nghị định 24 đưa ra quy định mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên phải chuyển khoản là hợp lý.

Thậm chí, theo ông Huân, tất cả các giao dịch vàng đều phải chuyển khoản để có thể kiểm soát được vấn đề vàng lậu, minh bạch giá mua bán làm cơ sở đánh thuế vàng.

Ông Huân đặt vấn đề: “Bất động sản, chứng khoán đều đã đánh thuế, vàng cũng là kênh đầu tư sinh lời, tại sao lại không đánh thuế?”

Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw, việc mua vàng, kinh doanh vàng cũng tiềm ẩn nguy cơ trốn thuế, rửa tiền. Chính vì vậy, việc quy định cứ mua vàng trên 20 triệu đồng phải chuyển khoản qua ngân hàng sẽ phòng chống việc rửa tiền và trốn thuế.

“Luật Quản lý thuế quy định giao dịch trên 20 triệu đồng phải chuyển khoản. Do đó, quy định đưa ra tại dự thảo sửa đổi Nghị định 24 cũng phù hợp với quy định của Luật Quản lý thuế”, ông Hà nói.

Cần có giải pháp dài hạn

Tuy nhiên, đề xuất này cũng gây ra những băn khoăn nhất định với một bộ phận người dân. Bởi cho đến hiện tại, một bộ phận người dân lớn tuổi, đặc biệt những người sống ở các khu vực nông thôn vẫn chưa có tài khoản ngân hàng hoặc không quen sử dụng tài khoản ngân hàng, vì vậy đề xuất mới này không khỏi khiến họ ngại ngần.

Theo chia sẻ của bà Nguyễn Thị Lan, 73 tuổi sống tại quận Ba Đình – Hà Nội, trước đây mỗi khi có nhu cầu mua vàng, bà thường ra trực tiếp chi nhánh ngân hàng rút tiền rồi mang tiền mặt đi mua. Dù có tài khoản ngân hàng nhưng bà không có thói quen sử dụng bởi tuổi đã cao, mắt không còn tốt, thao tác dễ sai sót.

“Việc mua bán vàng là quyết định cá nhân, nhiều khi tôi không muốn chia sẻ với ai nên cũng không muốn nhờ vả người khác”, bà Lan nói.

Đại diện một doanh nghiệp kinh doanh vàng bạc trang sức lớn trên địa bàn Hà Nội cho hay, thực tế vẫn còn khá nhiều người dân kiểu như bà Lan, nhưng tính trong tổng quan những người mua vàng, con số này không quá cao. Tỉ lệ thanh toán qua tài khoản đã tăng dần đều qua các năm gần đây, có những thời điểm chiếm đến hơn 70% các giao dịch mua vàng.

“Vì vậy trong thời gian tới nếu đề xuất mua bán từ 2 chỉ trở lên phải chuyển khoản, doanh nghiệp sẽ có những liên kết với ngân hàng để đảm bảo giao dịch của người dân được thông suốt. Ví dụ có thể có những đại diện ngân hàng ngồi trực tiếp tại các điểm kinh doanh để hỗ trợ cho người dân mở tài khoản và chuyển tiền vào”, đại diện công ty vàng nói.

PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên cao cấp Trường Đại học Kinh tế TPHCM, cũng cho rằng về dài hạn cần có những chính sách gia tăng niềm tin của người dân, huy động nguồn lực từ vàng để phục vụ cho sản xuất kinh doanh.

Theo đó, cần có chính sách khuyến khích người dân gửi vàng vào Ngân hàng Nhà nước và trả lãi thay vì cất két vừa nguy hiểm vừa không tạo giá trị. Đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế đang cần vốn, việc huy động được nguồn lực vàng trong dân sẽ là mũi tên trúng hai đích: Một là giảm được nhu cầu vàng trong dân chúng, hai là có vốn để phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt là phục vụ cho xây dựng cơ sở hạ tầng.

Đối với giải pháp mở sàn vàng, ông Huân cho rằng, nhà điều hành có thể rút kinh nghiệm từ những thị trường truyền thống như thị trường chứng khoán. Cần áp dụng những công nghệ mới nhất vào vận hành, tham khảo những sàn vàng nổi tiếng của thế giới như Chicago (Mỹ), London (Anh)… đảm bảo được tính minh bạch và tốc độ giao dịch liên tục.