IAEA nói Iran ‘cách không xa’ mục tiêu sở hữu bom nguyên tử

Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi hôm nay cho biết Iran vẫn còn chặng đường dài phía trước để đạt mục tiêu sở hữu bom nguyên tử, song nhấn mạnh “mọi người phải thừa nhận rằng họ không còn xa mục tiêu đó”.

Ông Grossi ví việc phát triển vũ khí hạt nhân như trò chơi xếp hình, trong đó Iran “sở hữu các mảnh ghép và cuối cùng họ có thể ghép chúng lại với nhau vào một ngày nào đó”.

Ông Grossi đã đến Iran trong ngày 16/4 để hội đàm với các quan chức cấp cao của Tehran, trong đó có Ngoại trưởng Abbas Araghchi và người đứng đầu cơ quan năng lượng hạt nhân Iran Mohammad Eslami.

Iran và các cường quốc năm 2015 ký thỏa thuận mang tên Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA), trong đó Tehran đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân để được nới lỏng các lệnh trừng phạt. IAEA được giao nhiệm vụ giám sát việc Iran tuân thủ JCPOA.

Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, ông Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận JCPOA. Đáp lại, Tehran sau đó dần từ bỏ tuân thủ nhiều cam kết về kiểm soát hạt nhân và tăng cường làm giàu uranium.

Ông Trump ngày 14/4 nói rằng Iran không được phép sở hữu vũ khí hạt nhân và Mỹ sẽ cân nhắc “một biện pháp rất quyết liệt” nếu cần thiết. Một ngày sau, Steve Witkoff, đặc phái viên về Trung Đông của ông Trump, nói Iran phải dừng hoàn toàn chương trình làm giàu uranium trong bất kỳ thỏa thuận hạt nhân tiềm năng nào.

Ngoại trưởng Iran Araqchi ngày 16/4 phản hồi bình luận của Witkoff, khẳng định quyền làm giàu uranium của Tehran là “không thể thương lượng”.

Phái đoàn Mỹ và Iran tuần trước đàm phán tại Oman liên quan tới chương trình hạt nhân. Đây là cuộc đàm phán đầu tiên của quan chức Mỹ với Iran kể từ khi Tổng thống Trump lên nắm quyền, cũng là cuộc gặp cấp cao nhất giữa hai bên kể từ năm 2018. Vòng đàm phán tiếp theo sẽ diễn ra tại Rome, Italy ngày 19/4.

Huyền Lê (Theo AFP, Le Monde)