Brazil triệu đại biện lâm thời Mỹ để yêu cầu giải thích, sau khi đại sứ quán Mỹ chỉ trích gay gắt Brasilia vì truy tố cựu tổng thống Bolsonaro.
Bộ Ngoại giao Brazil ngày 9/7 cho biết đã triệu đại biện lâm thời Gabriel Escobar để yêu cầu giải thích tuyên bố của đại sứ quán Mỹ liên quan cựu tổng thống Jair Bolsonaro. Đại sứ quán Mỹ xác nhận ông Escobar đã gặp các quan chức Bộ Ngoại giao Brazil, song từ chối cung cấp chi tiết của cuộc trao đổi.
Động thái của Brazil diễn ra sau khi đại sứ quán Mỹ ra tuyên bố bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Bolsonaro, người có nguy cơ bị kết án 40 năm tù vì cáo buộc đảo chính.
Ông Gabriel Escobar tại Pristina, Kosovo hồi tháng 3/2024. Ảnh: AFP
“Jair Bolsonaro và gia đình ông là những đối tác bền vững của Mỹ. Sự đàn áp chính trị đối với ông, gia đình và những người ủng hộ ông là đáng hổ thẹn và coi thường truyền thống dân chủ ở Brazil”, đại sứ quán Mỹ cho hay.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đầu tuần này cũng đăng bài trên mạng xã hội để chỉ trích chính phủ Brazil và ủng hộ ông Bolsonaro. “Hãy để Bolsonaro được yên”, ông Trump cho hay. “Tôi và cả thế giới đã chứng kiến họ chẳng làm gì ngoài việc tìm cách bắt ông ấy, ngày này qua ngày khác, đêm này qua đêm khác, tháng này qua tháng khác, năm này qua năm khác!”.
Tổng thống Mỹ cũng cho rằng ông Bolsonaro là ứng viên được yêu thích nhất trong cuộc bầu cử tổng thống ở quốc gia Nam Mỹ vào năm tới, dù cựu lãnh đạo này đã bị cấm tham gia tranh cử vì phát tán thông tin sai lệch về hệ thống bỏ phiếu của Brazil.
Tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva, người đánh bại ông Bolsonaro trong cuộc bầu cử năm 2022, chỉ trích bài đăng của ông Trump, mô tả đây là “sự can thiệp” và nhấn mạnh rằng “không ai đứng ngoài vòng pháp luật”.
Trong khi đó, ông Bolsonaro cảm ơn người đứng đầu Nhà Trắng vì đã bảo vệ “hòa bình, công lý và tự do”. Vợ của cựu lãnh đạo này hồi tháng 1 đã tới Washington dự lễ nhậm chức của ông Trump.
Trong thư gửi Tổng thống Lula ngày 9/7 để thông báo áp thuế 50% đối với hàng nhập khẩu Brazil từ 1/8, Tổng thống Trump tiếp tục chỉ trích cách Brasilia đối xử với ông Bolsonaro là “nỗi hổ thẹn trên trường quốc tế” và cho rằng phiên tòa xét xử cựu tổng thống “không nên diễn ra”.
Cựu tổng thống Brazil Jair Bolsonaro tại thủ đô Brasilia hồi tháng 1. Ảnh: AFP
Trong thư, ông Trump cho biết Washington sẽ mở cuộc điều tra về các hoạt động thương mại của Brazil. Ông cũng cảnh báo sẽ tăng mức áp thuế nếu Brasilia trả đũa.
Trong bài đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Lula cho biết phiên xử ông Bolsonaro do tòa án quyết định và Brazil sẽ không chấp nhận bất kỳ mối đe dọa nào có thể gây tổn hại đến sự độc lập của các thể chế quốc gia.
Bolsonaro, 70 tuổi, người theo đường lối cánh hữu và được coi là đồng minh của ông Trump trong giai đoạn nắm quyền, đang bị xét xử vì cáo buộc âm mưu đảo chính để tiếp tục duy trì quyền lực sau thất bại bầu cử trước ông Lula. Cựu tổng thống Brazil phủ nhận những cáo buộc này.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)