Nghệ AnDưới cơn mưa tầm tã, anh Vi Văn Hiếu quấn dây thừng quanh người, bơi ra giữa dòng lũ xiết để cứu 5 người mắc kẹt ở xã Mường Xén, huyện Kỳ Sơn cũ.
Đêm 22/7, mưa lớn trút xuống nhiều giờ khiến nước sông Nậm Mộ đoạn qua thị trấn Mường Xén dâng nhanh. Chưa đầy một giờ, nước đã tràn lên các tuyến đường chính, cô lập nhiều khu dân cư, tài sản của nhiều gia đình bị lũ cuốn trôi.
“Hơn 21h, tôi nhận điện thoại từ một người dân báo ở khối 5 có người bị mắc kẹt. Thời điểm này nước đang lên rất nhanh, cứu muộn sẽ tiềm ẩn nguy hiểm”, anh Vi Văn Hiếu, Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự xã Mường Xén, kể.
Anh Hiếu gọi đồng đội, huy động thêm công an, dân quân tự vệ, rọi đèn pin băng qua những con đường ngập đến hiện trường. Tới nơi, trước mắt họ là căn nhà hai tầng nằm lọt thỏm giữa biển nước đục ngầu, dòng lũ chảy ào ào xung quanh khiến không phương tiện nào tiếp cận được.
Vi Văn Hiếu (góc phải) tham gia đưa bệnh nhân tại vùng lũ xã Tà Cạ đi cấp cứu hồi tháng 10/2022. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Trong căn nhà hai tầng, năm người gồm ba nam, hai nữ đang co cụm trên gác. Thấy lực lượng chức năng soi đèn pin từ xa, họ giơ tay ra ngoài vẫy, kêu cứu.
Nhưng nước ngập và chảy xiết quá mạnh, thuyền của anh Hiếu không thể vào trong nhà tiếp cận cứu cùng một lúc. Sợ lỡ mất thời gian vàng để cứu hộ bởi nước tiếp tục dâng cao, anh Hiếu thảo luận với tổ công tác, đề xuất phương án buộc dây thừng quanh người mình để bơi vào nhà.
Anh Hiếu sau đó cởi áo khoác, mang áo phao, đầu đội đèn pin, quấn sợi dây lớn quanh người, hít sâu rồi từ từ bơi xuống dòng nước đục ngầu, sâu hơn 2 m. Hai đồng đội được phân công giữ chắc đầu dây, theo dõi mọi chuyển động từ bờ.
Khoảng 5 phút bám dây thừng di chuyển chậm, anh Hiếu tiếp cận được ngôi nhà cách vị trí của đoàn cứu hộ hơn 30 m. “Mọi người bình tĩnh, tôi là cán bộ xã, tới cứu đây. Ai biết bơi thì nói, ai không biết cũng đừng sợ. Tôi sẽ đưa từng người ra ngoài an toàn’”, anh Hiếu kể lại thời điểm tiếp cận các nạn nhân.
Người dân xã Mường Xén chạy lụt, đêm 22/7. Ảnh: Hùng Lê
Một phút sau, người đầu tiên được buộc dây quanh người, kéo về phía lực lượng cứu hộ. “Tôi phải đứng chắn ngang dòng nước, giữ cơ thể họ không bị lũ cuốn đi, rồi mới ra hiệu cho đồng đội kéo dây”, anh Hiếu nói và cho hay quá trình ấy lặp lại như vậy năm lần. Mỗi lần quay lại căn nhà là một lần anh đối mặt với nguy cơ bị cuốn đi khi dòng lũ chảy mạnh, mưa nặng hạt hơn.
Sau khoảng 30 phút, năm người lên thuyền an toàn. Họ sau đó được lực lượng chức năng hỗ trợ di chuyển tới nơi cao tránh trú.
“Nửa tiếng bám dây thừng bơi giữa dòng lũ, tôi gần như kiệt sức. Nhưng lúc người cuối cùng được kéo lên thuyền, thấy họ rơm rớm nước mắt vì xúc động, tôi và đồng nghiệp thở phào vì biết phương án của đoàn là hợp lý”, anh Hiếu nói.
Chị Bùi Thị Quế, 37 tuổi, một trong năm người được cứu, kể nước lên quá nhanh, trong một tiếng dâng cao hơn một mét khiến mọi người trong nhà chỉ kịp đưa đồ một số tài sản quan trọng lên gác, sau đó mắc kẹt tại tầng hai.
“Nhìn ra đêm tối thấy sóng vỗ mạnh vào tầng, nước chạm mép gác xép, mọi người rất lo lắng, luôn nghĩ tới hình huống xấu”, chị Quế kể. Thấy anh Hiếu buộc dây thừng bơi vào tiếp cận, chị nói lớn với mọi người: “Sống rồi”.
Xã Mường Xén chiều 23/7, khi nước lũ đã rút. Ảnh: Hùng Lê
Ảnh hưởng bão Wipha, từ đêm 21 đến hết ngày 22/7, Nghệ An mưa rất to, tổng lượng mưa phổ biến 100-200 mm, riêng Quỳ Châu 259 mm. Lũ từ thượng nguồn đổ về gây ngập lụt, lũ ống, lũ quét tại nhiều huyện miền núi như Kỳ Sơn, Con Cuông, Quỳ Châu, Quế Phong.
Đỉnh lũ tại hồ thủy điện Bản Vẽ lên 12.800 m3/s, vượt xa mức thiết kế. Đến 17h30 ngày 23/7, mưa lũ khiến ba người chết, một người mất tích, bốn người bị thương; hơn 3.700 nhà dân ngập sâu, hàng trăm căn tốc mái, nhiều bản bị cô lập.
Sáng 24/7, miền núi Nghệ An đã ngớt mưa, nhưng nước từ thượng nguồn sông Cả bên Thượng Lào vẫn đổ về. Các nhà máy thủy điện vẫn xả lũ gây ngập ở các xã Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, quốc lộ 7 chia cắt, giao thông tê liệt.
Đức Hùng