Những cuộc tập kích của Israel nhằm vào Gaza và Syria khiến ông Trump bất ngờ, phải nhanh chóng liên lạc với Thủ tướng Netanyahu để làm rõ thông tin.
“Tổng thống Donald Trump có quan hệ hợp tác tốt đẹp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, hai người thường xuyên liên lạc. Tổng thống bị bất ngờ trước vụ tập kích Syria và vụ tấn công nhà thờ ở Dải Gaza. Trong cả hai sự việc, ông đã nhanh chóng gọi điện cho Thủ tướng Israel, yêu cầu khắc phục tình hình”, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết hôm 21/7.
Bà Leavitt đề cập vụ xe tăng Israel hôm 17/7 nã pháo thẳng vào Nhà thờ Thánh Gia, nhà thờ Công giáo duy nhất ở Dải Gaza, khiến ba người thiệt mạng và 10 người bị thương, trong đó có cha xứ Gabriel Romanelli. Nhà thờ là nơi trú ẩn của khoảng 600 người tị nạn, phần đông là trẻ em cùng nhiều người yếu thế cần được trợ giúp đặc biệt.
Israel tuần qua cũng tiến hành chiến dịch tấn công “dằn mặt” nhằm vào các lực lượng chính phủ Syria ở tỉnh miền nam Sweida, đồng thời không kích nhiều cơ sở quân sự, trong đó có trụ sở Bộ Quốc phòng Syria, và khu vực gần Dinh Tổng thống ở thủ đô Damascus.
“Tổng thống muốn mọi việc được thực hiện một cách hòa bình, không có thêm ai phải chết. Ông ấy muốn thấy hòa bình và đã thể hiện thông điệp đó rất rõ ràng”, bà Leavitt nhấn mạnh.
Một tòa nhà ở Dải Gaza bị trúng đòn không kích của Israel hôm 21/7. Ảnh: Reuters
Giới chuyên gia cho rằng phát biểu này cho thấy bất đồng hiếm hoi giữa Tổng thống Trump và Thủ tướng Netanyahu, khi hai người thường có lập trường tương đồng trong những vấn đề chính trị và đối ngoại, đặc biệt là mục tiêu kiềm chế chương trình hạt nhân Iran.
Washington đang theo đuổi cùng lúc hai mục tiêu đối ngoại ở Trung Đông, gồm chấm dứt chiến sự ở Dải Gaza và hỗ trợ chính phủ mới tại Syria tái thiết đất nước sau nhiều năm nội chiến. Giới chức Mỹ lo ngại hoạt động quân sự của Israel đang dần trở thành rào cản lớn với những nỗ lực này.
Axios dẫn lời 6 quan chức Mỹ nhận định Nhà Trắng ngày càng bức xúc với các quyết sách của Thủ tướng Netanyahu. Một quan chức Nhà Trắng còn chỉ trích lãnh đạo Israel “hành xử như người điên khi liên tục ném bom khắp nơi”, cho rằng ông Netanyahu “cản trở nghiêm trọng những mục tiêu của Tổng thống Trump tại khu vực”.
Tổng thống Trump từng kỳ vọng chuyến thăm 4 ngày của Thủ tướng Netanyahu tới thủ đô Washington đầu tháng này sẽ dẫn đến thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza, trong đó Hamas sẽ thả con tin và Israel cho phép tăng đáng kể viện trợ nhân đạo vào khu vực.
Tuy nhiên, Thủ tướng Israel rời Mỹ mà không có thỏa thuận nào được công bố. Đề xuất ngừng bắn và Hamas thả 10 con tin Israel mỗi tuần vẫn chưa hoàn tất, dù đã được công bố từ tuần trước. Cơ quan y tế tại Dải Gaza ước tính hơn 1.000 người đã thiệt mạng khi cố gắng tiếp cận các điểm phân phát hàng viện trợ kể từ cuối tháng 5.
Israel cũng can thiệp quân sự vào tình hình ở miền nam Syria và ném bom thủ đô Damascus. Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ kiêm đặc phái viên về Syria Tom Barrack cho rằng can thiệp từ Israel vào Syria “đang tạo ra một chương mới đầy rối ren” và “diễn ra vào thời điểm rất bất lợi”.
Thanh Danh (Theo CNN, Axios, AP)