Truyền thông Mỹ tiết lộ các đặc vụ Israel đã liên lạc với quan chức Iran giữa xung đột, vừa đe dọa vừa thuyết phục hợp tác để gây rối loạn chính trị.
Trong chiến dịch “Sư tử Trỗi dậy”, đặc vụ Israel đã liên hệ với ít nhất 20 quan chức cấp trung tại Iran để khuyên họ chạy trốn. Họ còn đề nghị các quan chức Iran quay video, đọc thông điệp chống lại lãnh tụ tối cao Ali Khamenei và gửi lại cho tình báo Israel nếu muốn “toàn mạng”, Washington Post tiết lộ vào ngày 23/6 dựa trên ba nguồn thạo tin tình báo và rò rỉ ghi âm một cuộc gọi.
Đoạn ghi âm cho thấy một trong những cuộc gọi “khuyên bỏ chạy” diễn ra vài giờ sau khi chiến dịch không kích bắt đầu. Tình báo và quân đội Israel bắt đầu không kích và ám sát đồng loạt trên khắp Iran, hạ hàng loạt quan chức cấp cao trong quân đội và các nhà khoa học hạt nhân.
“Để tôi giải thích với ông, nghe cho kỹ đây. Tôi gọi điện từ nước vừa gửi Bagheri, Salami và Shamkhani xuống địa ngục, từng người một, vỏn vẹn hai tiếng trước”, đặc vụ Israel nói bằng tiếng Farsi, ngôn ngữ phổ thông tại Iran, với một vị tướng trong quân đội nước này.
“Tôi khuyên ông nên rời đi ngay cùng vợ và con trong vòng 12 giờ tới. Nếu không, ông sẽ có tên trong danh sách của chúng tôi”, đặc vụ nói.
Thành viên Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran diễu binh ở Tehran tháng 1/2025. Ảnh: AFP
Những người mà đặc vụ Israel nhắc tên trong cuộc gọi là tư lệnh Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) Hossein Salami, Tổng tham mưu trưởng quân đội Mohammad Bagheri và Tổng thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Ali Shamkhani.
Tướng Salami và tướng Bagheri đều thiệt mạng trong ngày 13/6 do loạt không kích phủ đầu của Israel. Truyền thông Iran nhiều ngày sau thông báo ông Shamkhani sống sót nhưng bị thương nặng.
Trong cuộc gọi, đặc vụ Israel còn yêu cầu vị tướng quay video tuyên bố từ bỏ chính quyền Tehran: “Hãy nói rằng chúng tôi không còn ủng hộ chính phủ này và chúng tôi không muốn hy sinh vì những kẻ đã hủy hoại đất nước suốt 46 năm.”
Người gọi yêu cầu gửi video qua ứng dụng mã hóa Telegram. “Chúng tôi gần ông hơn cả tĩnh mạch cổ của ông. Hãy ghi nhớ điều đó. Cầu Thượng đế phù hộ cho ông”, đặc vụ Israel nói thêm.
Không rõ liệu tướng Iran có thực hiện video đó hay không. Khi công bố đoạn ghi âm, Washington Post đã làm méo giọng của đặc vụ Israel và tắt tiếng những phản hồi của vị tướng Iran. Tờ báo Mỹ không tiết lộ danh tính vị tướng, song khẳng định đã xác minh được thân phận và xác nhận qua các nguồn thạo tin rằng ông còn sống và vẫn ở Iran.
Văn phòng Thủ tướng Israel từ chối bình luận về thông tin.
Tham mưu trưởng quân đội Israel Eyal Zamir (giữa), cùng lãnh đạo tình báo và tư lệnh không quân Israel, trong một buổi chỉ đạo tác chiến vào tháng 3. Ảnh: IDF
Viện Tình báo và Chiến dịch Đặc biệt Israel (Mossad) cùng các tổ chức tình báo Israel đã xây dựng mạng lưới điệp viên tinh vi tại Iran, với khả năng bí mật đưa vũ khí vào lãnh thổ đối phương, nắm rõ hành tung của hàng loạt tướng lĩnh cấp cao nhất và tổ chức ám sát đồng loạt nhiều mục tiêu.
Hai nguồn tin cho biết chiến dịch đe dọa lần này do nhiều cơ quan an ninh và quân sự Israel phối hợp thực hiện, nhắm vào những mục tiêu sống sót qua đợt không kích đầu tiên hoặc có vị trí thấp hơn trong danh sách mục tiêu cần ám sát.
Các quan chức an ninh phương Tây cho biết họ chưa thấy dấu hiệu đào ngũ trong giới lãnh đạo quân đội hay IRGC của Iran. Tuy vậy, một số quan chức cấp cao Iran đã bị liên lạc nhiều lần.
“Một số người nhận được thư đe dọa đặt dưới cửa, một số nhận cuộc gọi, và có người bị liên lạc thông qua vợ. Họ hiểu rõ rằng bản thân mình đang bị theo dõi và rằng mạng lưới tình báo của chúng tôi đã thâm nhập 100% tại Iran”, một quan chức Israel tiết lộ.
Giới quan sát cho rằng những cuộc gọi này có thể nhằm làm lung lạc ý chí chiến đấu của tướng lĩnh Iran, làm rối loạn lực lượng hoặc khai thác điểm yếu để ép buộc quan chức Iran hợp tác với Israel sau này. Các cuộc gọi nhắm đến quan chức cấp trung ở Iran, những người có tiềm năng thay thế quan chức cấp cao bị Israel ám sát.
“Những ứng viên tiềm năng liên tục bị nhắc nhở về cái kết của người kế nhiệm ông Hasan Nasrallah hay các chỉ huy Hezbollah từng bị Israel triệt hạ”, một quan chức Israel am hiểu chiến dịch cho biết.
Hasan Nasrallah, thủ lĩnh nhóm Hezbollah thân Iran tại Lebanon, bị Israel ám sát trong cuộc không kích tháng 9/2024. Hashem Safieddine, người được chọn kế nhiệm ông Nasrallah, cũng bị Israel ám sát một tháng sau đó.
“Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei khó tìm được người thay thế những quan chức vừa bị chúng tôi loại bỏ. Kể cả khi ông ta bổ nhiệm được ai, thì đó cũng không phải người ông ta thật tâm muốn chọn, vì những người xứng đáng hơn đã từ chối nhận nhiệm vụ”, quan chức Israel cho biết.
Thanh Danh (Theo Times of Israel, Washington Post)