Tướng Hossein Salami, tư lệnh IRGC vừa thiệt mạng trong đòn không kích của Israel, là người có quan điểm chống Tel Aviv và phương Tây rất quyết liệt.
Truyền thông Iran hôm nay thông báo tướng Hossein Salami, Tư lệnh Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), đã thiệt mạng trong trận không kích phủ đầu của Israel. Đây được cho là một tổn thất lớn đối với IRGC, một trong những lực lượng quyền lực nhất Iran.
Tư lệnh IRGC Hossein Salami phát biểu tại thủ đô Tehran, Iran, hồi tháng 5. Ảnh: AFP
IRGC được thành lập sau cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979. Lực lượng này kiểm soát kho tên lửa đạn đạo của Iran và đã dùng chúng để tập kích Israel hai lần liên quan đến xung đột Israel-Hamas đang diễn ra ở Dải Gaza.
Tướng Salami sinh năm 1960 tại Golpayegan, Isfahan, thành phố cách thủ đô Tehran hơn 300 km về phía nam. Năm 1978, ông trúng tuyển khoa kỹ thuật cơ khí tại Đại học Khoa học và Công nghệ Iran. Khi Chiến tranh Iran – Iraq nổ ra vào tháng 9/1980, ông gia nhập IRGC. Sau chiến tranh, ông tiếp tục học và lấy bằng thạc sĩ về quản lý quốc phòng.
Tại IRGC, Salami đã đạt được nhiều bước tiến trong binh nghiệp, nắm giữ nhiều vị trí quan trọng như sư đoàn trưởng, trưởng phòng tác chiến và chỉ huy Không quân IRGC, sau này đổi tên thành Lực lượng Hàng không Vũ trụ.
Ngày 21/4/2019, lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei bổ nhiệm ông làm Tổng tư lệnh mới của IRGC, thay thế người tiền nhiệm Mohammad Ali Jafari.
Salami nổi tiếng với chuyên môn kỹ thuật, đặc biệt trong lĩnh vực phát triển tên lửa. Ông đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy chương trình tên lửa đạn đạo Iran và chính vai trò này đã khiến ông bị áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt quốc tế.
Dưới quyền chỉ huy của Salami, IRGC đã mở rộng ảnh hưởng trong các cuộc xung đột khu vực và tiếp tục chính sách đối đầu với Mỹ, Israel và Arab Saudi.
Salami được biết đến với quan điểm cứng rắn cùng những phát ngôn mạnh mẽ, thề sẽ trả đũa các đối thủ bị coi là thù địch và nhấn mạnh Iran sẵn sàng đáp trả mọi mối đe dọa.
Trong một phát biểu hồi năm 2014, ông nói rằng Israel “đang dần bị xóa sổ khỏi thế giới”. Tháng 1/2019, ông tuyên bố: “Chúng ta sẽ chiến đấu với họ trên phạm vi toàn cầu, không chỉ ở một nơi. Cuộc chiến của chúng ta không phải là chiến tranh cục bộ. Chúng tôi có kế hoạch đánh bại các cường quốc thế giới”.
Vào ngày 7/1/2020, tại tang lễ tướng Qasem Soleimani, cấp dưới của ông trong Lực lượng đặc nhiệm Quds thuộc IRGC, người đã thiệt mạng trước đó do một cuộc không kích của Mỹ tại thủ đô Baghdad, Iraq, Salami tuyên bố Iran “sẽ trả thù… một cuộc trả thù khắc nghiệt, mạnh mẽ, dứt khoát và hủy diệt, khiến kẻ thù phải hối hận”.
Trong một lần khác, phát biểu trên truyền hình Iran, ông cho hay IRGC “đang lên kế hoạch đánh bại Mỹ, Israel, cùng các đối tác và đồng minh của họ”, đồng thời cảnh báo sẽ “quét sạch kẻ thù khỏi hành tinh”.
Gần đây nhất, hồi tháng ba, Salami cam kết sẽ đáp trả nhanh chóng bất kỳ ai dám tấn công Iran. “Nếu có bất kỳ mối đe dọa nào, chúng tôi sẽ đáp trả một cách dữ dội nhất, dứt khoát, áp đảo và hủy diệt”, ông nói.
Theo Nghị quyết 1747 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, các lệnh trừng phạt đã được áp đặt lên Salami từ tháng 3/2007.
Tháng 4/2019, sau khi Mỹ tuyên bố liệt IRGC vào danh sách khủng bố, đồng thời áp lệnh trừng phạt kinh tế và hạn chế đi lại đối với IRGC cùng các tổ chức, công ty và cá nhân có liên quan, Salami nói rằng họ tự hào vì có tên trong danh dách này của Washington.
Quân đội Israel rạng sáng 13/6 mở cuộc không kích phủ đầu nhắm vào hàng loạt cơ sở quân sự và hạt nhân của Iran. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) thông báo tên chiến dịch là “Sư tử Trỗi dậy”, được triển khai nhằm ngăn chặn Iran tiếp tục làm giàu uranium hướng đến chế tạo bom hạt nhân. Israel khẳng định họ không còn lựa chọn nào khác, cần hành động để “chống lại mối đe dọa cận kề” và đặt mục tiêu chấm dứt hoàn toàn mọi mối đe dọa hạt nhân từ Iran.
Ngoài tướng Salami, truyền hình nhà nước Iran xác nhận tướng Mohammad Bagheri, tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang, cũng thiệt mạng trong đòn không kích của Israel. Một số quan chức quân sự cấp cao khác cùng các nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Iran được cho là cũng đã thiệt mạng.
Vũ Hoàng (Theo WSJ, AFP, Reuters)