Lộc Bình – miền đất hứa của du lịch sinh thái xứ Lạng

Nơi non xanh nước biếc vẫy gọi

Là một huyện miền núi biên giới nằm ở phía Đông Nam tỉnh Lạng Sơn, Lộc Bình có đường biên giới tiếp giáp với huyện Ninh Minh thuộc Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc). Với tổng diện tích hơn 1.000km2, nơi đây sở hữu địa hình phong phú với sự kết hợp hài hòa giữa núi rừng, thung lũng, sông suối và cao nguyên. Chính sự kết hợp ấy góp phần tạo nên cảnh quan hùng vĩ và khí hậu mát mẻ quanh năm.

Một trong những điểm đến nổi tiếng khi nhắc đến huyện Lộc Bình là Khu du lịch sinh thái núi Mẫu Sơn, hay còn được gọi với cái tên “Đệ nhất hùng quan” phía Bắc. Đây là điểm đến du ngoạn lý tưởng dành cho những người thích khám phá thiên nhiên, mê phong cảnh đặc trưng của núi rừng Đông Bắc. Với độ cao hơn 1.500 mét so với mực nước biển, khí hậu Mẫu Sơn mang nét đặc thù của vùng á nhiệt đới và ôn đới.

Vào mùa hè, Mẫu Sơn mang đến không gian mát mẻ, trong lành với nắng vàng rực rỡ, lý tưởng cho các hoạt động nghỉ dưỡng và khám phá thiên nhiên. Du khách có thể thỏa sức trải nghiệm tắm suối, tắm thác, cắm trại giữa đại ngàn xanh mát. Khi đông về, Mẫu Sơn khoác lên mình vẻ huyền ảo với màn sương dày đặc bao phủ khắp núi đồi. Đặc biệt, vào những ngày giá rét, nơi đây còn xuất hiện băng tuyết, tạo nên cảnh tượng kỳ thú hiếm thấy ở Việt Nam. Đây là điểm nhấn đưa Mẫu Sơn trở thành điểm hẹn lý tưởng của hàng vạn du khách, mong muốn một lần được chạm vào tuyết trắng và cảm nhận cái lạnh buốt giá đặc trưng của miền sơn cước.

Đường lên đỉnh Mẫu Sơn. (Ảnh: Nguyễn Thúy Vân)

Đến với huyện Lộc Bình, du khách còn có cơ hội khám phá nhiều nơi non xanh nước biếc, như Thế giới đầm hồ Na Dương, hồ Bản Lải, thác Bản Khiếng, suối Long Đầu, núi Pia Pò… Trong đó, nổi bật là Thế giới đầm hồ Na Dương – một trong những điểm đến ấn tượng của Công viên địa chất Lạng Sơn. Chứa đựng những di tích hóa thạch phong phú nhất Việt Nam nói riêng và Đông Nam Á nói chung, nơi đây là “phòng thí nghiệm ngoài trời” lý tưởng cho những du khách ưa thích khám phá. Còn đối với những tín đồ đam mê trekking, núi Pia Pò (thuộc núi Cha) với sống lưng khủng long đẹp mê hồn là điểm dừng chân không thể bỏ qua. Trên hành trình chinh phục đỉnh núi, du khách được băng qua nhiều sinh cảnh, địa hình khác nhau với những trải nghiệm vô cùng thú vị.

Không chỉ hấp dẫn du khách bởi cảnh quan và khí hậu, Lộc Bình còn là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, nơi kết tinh và giao thoa của nhiều giá trị văn hóa bản địa lâu đời. Đây là nơi sinh sống của các cộng đồng dân tộc anh em như Tày, Nùng, Dao… mỗi dân tộc mang một bản sắc riêng biệt, góp phần tạo nên bức tranh văn hóa độc đáo, làm nên sức hút đặc biệt cho du lịch Lộc Bình.

Tại đây, du khách sẽ có dịp chiêm ngưỡng những ngôi nhà trình tường mộc mạc mang đậm dấu ấn kiến trúc cổ truyền hay lắng nghe những làn điệu Then, Sli, Lượn sâu lắng. Đồng thời, còn có cơ hội hòa mình vào không khí rộn ràng của các lễ hội dân gian như Lễ hội Lồng Tồng, Lễ Cầu Mùa, Tết Nhảy. Hay tham quan khu di tích lưu niệm dòng họ Vi để hình dung rõ nét về cuộc sống và đóng góp của các dòng họ thổ ty Lạng Sơn. Tất cả những giá trị văn hóa này không chỉ là di sản quý báu, mà còn là nền tảng vững chắc để phát triển loại hình du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng.

Một trong những điểm nhấn níu chân du khách khi đến với Lộc Bình còn phải kể đến nền ẩm thực mang đậm hương vị núi rừng. Những món đặc sản trứ danh như vịt quay, lợn quay, khâu nhục… vô cùng hấp dẫn với vị ngon khó cưỡng, kỹ thuật chế biến công phu và mang đậm bản sắc văn hóa địa phương. Đây là lợi thế to lớn, nhất là trong bối cảnh loại hình du lịch ẩm thực (hay còn gọi là “food tour”) đang trở thành xu hướng được ưa chuộng tại Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở món ngon, nông sản thương hiệu OCOP của vùng đất này cũng đang dần có chỗ đứng trên thị trường trong và ngoài nước.

Núi Pia Pò – địa danh được các tín đồ đam mê trekking ưa chuộng. (Ảnh: Lương Duy Doanh)

Phát huy tiềm năng, thế mạnh vốn có

Có thể thấy, huyện Lộc Bình sở hữu nhiều tiềm năng và thế mạnh nổi bật để trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch miền núi phía Bắc. Đặc biệt, đối với du lịch sinh thái, loại hình đang thu hút sự quan tâm rộng rãi từ nhiều địa phương trên cả nước và được xem là hướng phát triển đầy triển vọng. Nhằm thúc đẩy du lịch sinh thái huyện Lộc Bình, vừa qua, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức Hội nghị “Xây dựng sản phẩm du lịch sinh thái huyện Lộc Bình”. Tại Hội nghị, các nhà lãnh đạo, nhà khoa học, chuyên gia và công ty lữ hành đều đánh giá cao tiềm năng phát triển du lịch sinh thái nơi đây.

Ông Hoàng Xuân Thuận – Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn cho biết, huyện Lộc Bình là một trong những huyện có nhiều tiềm năng phát triển du lịch sinh thái của tỉnh. Lộc Bình sở hữu 14 hồ nhân tạo, hệ thống di tích lịch sử, văn hóa lâu đời. Đặc biệt, núi Mẫu Sơn – điểm nhấn của du lịch huyện được Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn quy hoạch, đầu tư xây dựng thành Khu du lịch quốc gia. Trên thực tế, nhiều điểm du lịch nổi bật cũng đã được đưa vào khai thác hiệu quả, như: tuyến đường tuần tra biên giới đoạn Cửa khẩu Chi Ma đến xã Bắc Xa, di tích Điểm cao 424.

Dẫu có tiềm năng, thế mạnh là vậy nhưng vẫn có nhiều ý kiến cho rằng du lịch Lộc Bình vẫn chỉ đang trong giai đoạn phát triển ban đầu. Đồng quan điểm, bà Hoàng Thị Thúy – Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Bình nhận định, các sản phẩm du lịch tại địa phương đơn điệu, thiếu sự đa dạng, hấp dẫn; cơ sở hạ tầng, chất lượng dịch vụ hạn chế; công tác quảng bá chưa hiệu quả. Lượng du khách đến với huyện Lộc Bình thời gian qua, tuy có chiều hướng gia tăng, song phần lớn chỉ dừng lại ở các chuyến tham quan ngắn ngày với mức chi tiêu thấp. Toàn huyện mới chỉ có một vài cơ sở lưu trú quy mô nhỏ, chưa có khách sạn hay khu nghỉ dưỡng đạt tiêu chuẩn cao để phục vụ du lịch dài ngày.

Chưa kể, các hoạt động du lịch Lộc Bình vẫn nhỏ lẻ, manh mún, thiếu sự điều phối tổng thể và đầu tư quy mô, bài bản. Hạ tầng giao thông tuy đã được cải thiện nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa hoặc băng tuyết. Công tác bảo tồn bản sắc văn hóa gắn với phát triển du lịch chưa được chú trọng đúng mức. Các tour tuyến, sản phẩm du lịch hiện tại còn rời rạc, thiếu sự liên kết, dẫn đến trải nghiệm của du khách chưa thực sự trọn vẹn.

Thế giới đầm hồ Na Dương – công viên địa chất đã được UNESCO công nhận. (Ảnh: Duy Trinh)

Trước những hạn chế còn tồn tại, nhiều ý kiến tâm huyết đến từ đại diện công ty lữ hành, nhà khoa học, chuyên gia đã được trình bày tại Hội nghị. Một trong những giải pháp trọng tâm là đẩy mạnh đầu tư, hoàn thiện khu nghỉ dưỡng phức hợp Mẫu Sơn đạt tiêu chuẩn 4 sao từ nay đến năm 2030. Khu nghỉ dưỡng được kỳ vọng sẽ trở thành điểm nhấn mang tính biểu tượng, là nơi “phải đến” khi du khách đặt chân tới huyện Lộc Bình, đồng thời đóng vai trò trung tâm lưu trú dài ngày giúp du khách thuận tiện khám phá các điểm đến khác trong khu vực.

Bên cạnh đó, định hướng phát triển du lịch sinh thái kết hợp nghỉ dưỡng lưu trú và khám phá văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc được xem là hướng đi bền vững. Việc gắn kết giữa giáo dục và mô hình du lịch nông trại cũng được khuyến khích, tạo điều kiện để du khách vừa nghỉ ngơi, vừa học hỏi, trải nghiệm. Song song, vẫn cần đẩy mạnh hoàn thiện hệ thống lưu trú và giao thông kết nối giữa các điểm du lịch. Tôn tạo những công trình truyền thống như nhà trình tường, nhằm phục vụ nhu cầu nghỉ lại, tìm hiểu giá trị văn hóa bản địa của du khách.

Ngoài ra, việc tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên, xây dựng du lịch bền vững theo xu hướng “không rác thải” cũng là nhiệm vụ quan trọng. Cùng với đó, tập trung thu hút các nhà đầu tư chiến lược, khuyến khích các doanh nghiệp lữ hành thiết kế tour tuyến hấp dẫn, tạo điểm nhấn khác biệt. Xây dựng Trung tâm OCOP của huyện, giúp du khách vừa mua sắm, thưởng thức đặc sản địa phương, vừa mua về làm quà, giới thiệu bạn bè, góp phần gia tăng giá trị trải nghiệm. Đặc biệt, để lan tỏa hình ảnh du lịch Lộc Bình một cách rộng rãi và hiệu quả, cần tận dụng mạnh mẽ các nền tảng truyền thông số như TikTok, Facebook… với nội dung sáng tạo, cuốn hút, phù hợp xu hướng thị hiếu của du khách hiện đại.